Interpretacja nie chroni przez cały czas

Interpretacja indywidualna dotyczy zdarzeń przyszłych lub tych, które już zaistniały.

Przepisy art.14a-14s Ordynacji podatkowej regulują tryb wydawania interpretacji indywidualnych oraz skutki zastosowania się do nich. Ochrona przysługuje tylko tym podatnikom, którzy wystąpili z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej. Interpretacja wiąże wyłącznie gdy podatnik postępuje zgodnie ze stanem faktycznym opisanym we wniosku o interpretację oraz gdy organ, który wydał interpretację uznał, że stanowisko podatnika opisane we wniosku jest prawidłowe.

Zasadą jest, że interpretacja chroni podatnika w jego indywidualnej sprawie do momentu kiedy nie zostanie zmieniona lub uchylona. Podatnik nie ma ochrony prawnej gdy stosuje się do interpretacji wydanych wobec innych podatników. W praktyce okazuje się, że podatnik nie jest chroniony interpretacją, także, jeżeli w wyniku kontroli podatkowej lub skarbowej okaże się, że podatnik nierzetelnie opisał swój stan faktyczny i postępuje niezgodnie z przedstawionymi faktami. Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego w wyroku z dnia 27 listopada 2018 r., sygn. I FSK 1630/16 wskazuje, że „podatnik nie jest chroniony gdy w wyniku kontroli podatkowej, skarbowej lub postępowania podatkowego okaże się, że przedstawiony przez niego stan faktyczny nie zgadza się z opisanym we wniosku (…) w takim przypadku nie ma przesłanek do analizowania treści interpretacji indywidualnej z punktu widzenia jego ochrony.”

Ordynacja podatkowa dopuszcza zmianę, uchylenie lub stwierdzenie wygaśnięcia interpretacji indywidualnej z urzędu. Oznacza, to, że czynności te mogą być podejmowane bez wszczynania postępowania podatkowego. Szef Krajowej Administracji Skarbowej może to uczynić, jeżeli stwierdzi nieprawidłowość interpretacji indywidualnej, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Uprawnienia te przysługują także Dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej m.in. gdy interpretacja indywidualna jest niezgodna z interpretacją ogólną wydaną w takim samym stanie prawnym.

W orzecznictwie sądów administracyjnych akceptowane jest stanowisko, że organy podatkowe są uprawnione do korygowania wydanych na rzecz podatników interpretacji. W praktyce fiskus lub Szef KAS analizują zmiany przepisów, orzecznictwo sądów i w ramach wykonywanych zadań mogą doprowadzić m.in. do zmiany interpretacji. Organ podatkowy może podczas kontroli kwestionować stan faktyczny wskazany w interpretacji, jeśli okaże się, że jest niezgodny z aktualnym orzecznictwem wskutek czego podatnik po zakończonej kontroli może otrzymać zmienioną interpretację. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 14 grudnia 2016 r., sygn. III SA/Wa 2900/15 wskazuje, że „pożądanym jest, aby w przypadku takiej rozbieżności właściwy organ podjął z urzędu prawem przewidziane środki do skorygowania wadliwych interpretacji adresowanych do innych podatników, to jednak nie można żądać od organów podatkowych, by po wydaniu błędnego rozstrzygnięcia powielały dalej ten sam błąd. Praktyka taka byłaby sprzeczna z zasadą praworządności (art. 120 O.p.), która zobowiązuje organy administracji do czuwania nad tym, by prowadzone przez nie postępowania, jak i wydane rozstrzygnięcia, były zgodne z obowiązującym porządkiem prawnym”.

Na podstawie art.14m § 2 Ordynacji podatkowej w przypadku zmiany lub uchylenia interpretacji indywidualnej ochrona dotyczy zwolnienia z podatku zdarzeń objętych interpretacją tylko do końca okresu rozliczeniowego, a więc m.in. do końca roku podatkowego, do końca kwartału lub do końca miesiąca, w którym doręczono podatnikowi zmienioną interpretację indywidualną lub stwierdzono jej wygaśnięcie albo opublikowano zmienioną interpretację ogólną.

Lidia Rubińska, Konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego BDO