Akcja paragon i nowe uprawnienie fiskusa

Ustawodawca oficjalnie rozszerzył uprawnienia fiskusa o tzw. nabycie sprawdzające.

Przepisy Polskiego Ładu umożliwiają organom podatkowym weryfikacje czy przedsiębiorcy ewidencjonują sprzedaż na kasie fiskalnej i wydają paragony. Dotychczas pracownicy organów podatkowych w trakcie czynności sprawdzających dokonywali tzw. zakupów „kontrolowanych” we własnym zakresie i w przypadku ujawnienia nieprawidłowości nakładali na przedsiębiorców oraz ich pracowników mandat karno-skarbowy.

Obecnie w ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej wprowadzono definicję nabycia sprawdzającego. Zgodnie z art. 94k powołanej ustawy nabycie sprawdzające polega na nabyciu towarów lub usług w celu sprawdzenia wywiązywania się przez sprawdzanego z obowiązków wynikających z przepisów prawa podatkowego, w zakresie i) ewidencjonowania sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej, ii) wydawania nabywcy paragonu fiskalnego.

W ramach nabycia sprawdzającego towar kupiony przez pracownika skarbówki jest niezwłocznie zwracany sprawdzanemu przedsiębiorcy razem z paragonem fiskalnym. Sprawdzany przedsiębiorca nie może odmówić przyjęcia towaru. Przepisy nakładają na niego obowiązek przyjęcia zwracanego towaru i paragonu oraz zwrotu otrzymanej zapłaty.
Nie wydanie paragonu albo brak rejestracji sprzedaży na kasie fiskalnej oznacza dowód popełnienia co najmniej wykroczenia skarbowego. W takim przypadku pracownik skarbówki nie zwróci nabytego towaru. Organ podatkowy dokona jego zajęcia lub zabezpieczenia. Towar nie podlega również zwrotowi, jeśli z uwagi na jego rodzaj lub szczególne właściwości nie jest możliwa ponowna sprzedaż, np. niektóre produkty spożywcze.

Pracownicy organów skarbowych oraz celno-skarbowych mogą dokonywać nabycia sprawdzającego nie tylko w obszarze właściwości miejscowej działania urzędu lecz na terenie całej Polski. Wydatki na nabycie sprawdzające są pokrywane z budżetu, ze specjalnie utworzonego na ten cel tzw. funduszu nabycia sprawdzającego. Samo nabycie jest niejawne a urzędnik ma zachowywać się jak zwykły klient.

Nabycie sprawdzające jest dokonywane w miejscu sprzedaży towarów lub świadczenia usług przez sprawdzanego przedsiębiorcę. Oznacza to, że upoważniony pracownik może przyjść nie tylko do sklepu ale także do punktu usługowego. Pracownik skarbówki ma prawo nabyć usługę w celu weryfikacji, czy sprzedaż usługi zostanie „nabita” na kasę fiskalną, a paragon wydany. Jeśli usługa zostanie wykonana, to nie ma podstaw do zwrotu paragonu oraz zapłaconej kwoty.

Przepisy dotyczące nabycia sprawdzającego obowiązują od 1 stycznia 2022 r.

Podstawa prawna: ustawa z 16.11.2016r. o Krajowej Administracji Skarbowej, rozdział 1. (Dz. U. z 2016,poz.1947 ze zm.)

Lidia Rubińska, Konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego BDO