Odmrażanie zakładów pracy. Powrót pracowników z pracy zdalnej

Odmrażanie zakładów pracy – wytyczne PIP dotyczące organizacji miejsca pracy w czasie pandemii COVID-19. Powrót pracowników z pracy zdalnej

W dniu 18 maja 2020 r. w życie wszedł trzeci etap odmrażania gospodarki. Z zachowaniem reżimów sanitarnych przywrócona została działalność między innymi lokali gastronomicznych oraz zakładów fryzjerskich i kosmetycznych. Od kilku tygodni do życia powraca coraz większa liczba przedsiębiorców. W związku z powyższym Państwowa Inspekcja Pracy („PIP”) opublikowała wytyczne dla pracodawców, dotyczące bezpiecznego powrotu pracowników do  pracy w normalnym trybie. Wytyczne dotyczą przedsiębiorców funkcjonujących we wszystkich sektorach gospodarki, a ich celem jest umożliwienie powrotu pracodawców i pracowników do normalnego funkcjonowania, przy jednoczesnej minimalizacji ryzyk związanych z dalszym rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2.

1. Kontynuacja pracy zdalnej

Podstawowym i jak się wydaje nadal aktualnym zaleceniem PIP jest utrzymywanie pracy zdalnej w tych sektorach gospodarki lub obszarach działalności danego pracodawcy, w których obecność pracowników w miejscu pracy nie jest niezbędna. Ograniczanie kontaktów między ludźmi (dystansowanie społeczne) pozostaje bowiem najskuteczniejszą metodą zapobiegania rozprzestrzenianiu się wirusa.

2. Co powinien zrobić pracodawca gdy kontynuacja pracy zdalnej nie jest możliwa?

Państwowa Inspekcja Pracy wskazuje, że identyfikacja zagrożeń fizycznych, biologicznych, chemicznych, a także psychospołecznych oraz prawidłowo przeprowadzona ocena ryzyka w środowisku pracy to punkt wyjściowy w zarządzaniu bezpieczeństwem i higieną pracy (BHP) – niezależnie od okoliczności związanych z pandemią wirusa SARS-Cov-2. Identyfikacja zagrożeń powinna znaleźć odzwierciedlenie w przyjętym przez pracodawcę planie działania, obejmującym zastosowanie odpowiednich środków bezpieczeństwa i kontroli. W przypadku wirusa SARS-CoV-2 PIP przedstawiła katalog następujących środków prewencji:

1. środki techniczne (środki ochrony zbiorowej, np. obudowy pleksiglasowe, oddzielanie stanowisk pracy przegrodami) lub zapewnienie dodatkowej przestrzeni między pracownikami (odstęp min. 1,5 metra), dbanie o sprawną i wydajną wentylację pomieszczeń pracy,
2. środki organizacyjne (np. zmianowość na stanowiskach pracy, zwiększenie czasu trwania i ilości przerw w pracy, kierowanie tylko wykwalifikowanych pracowników do wykonania określonej pracy),
3. środki ochrony osobistej (maski, rękawiczki),
4. środki behawioralne (np. obserwacje przestrzegania reguł i wytycznych kierownictwa, nadzór nad pracownikami),
5. działania przeciwepidemiczne (np. zapewnienie środków do dezynfekcji rąk i elementów środowiska pracy – blatów, klamek, poręczy, wyposażenia technicznego w tym wspólnych drukarek i kopiarek; zwiększenie częstotliwości sprzątania pomieszczeń pracy, a przede wszystkim pomieszczeń higieniczno–sanitarnych; przypominanie o zasadach higieny).

PIP wskazuje również, że przed wznowieniem działalności pracowników należy poinformować o wprowadzanych zmianach, przekazać im nowe procedury i w razie potrzeby, zapewnić szkolenie, np. z właściwego korzystania ze środków ochrony indywidualnej. Pracodawcy nie powinni również bagatelizować wszystkich zagrożeń psychospołecznych ujawnionych w związku z pandemią (lęk, stres, poczucie zagrożenia czy frustracja wywołane epidemią). Czynniki psychospołeczne mają bowiem istotny wpływ na sposób funkcjonowania pracowników w miejscu pracy. Dlatego też w ocenie PIP bardzo istotnym elementem przy dokonywaniu oceny ryzyka w środowisku pracy jest udział pracowników i ich przedstawicieli.

3. Pozostałe metody minimalizowania ryzyka zakażenia wirusem SARS-CoV-2

W początkowej fazie wznawiania działalności firm powinny wykonywać tylko kluczowe prace, odkładając część zadań na okres, kiedy ryzyko zachorowania będzie niższe. W miarę możliwości przedsiębiorcy powinni zatem świadczyć usługi zdalnie z wykorzystaniem środków porozumiewania się na odległość (telefon i wideokonferencje). Zgodnie z rekomendacją PIP, organizacja pracy u danego pracodawcy powinna również przewidywać:

1. redukowanie kontaktów fizycznych między pracownikami (np. podczas spotkań lub przerw) oraz izolowanie pracowników, którzy mogą bezpiecznie wykonywać swoje zadania sami oraz tych, którzy nie potrzebują specjalistycznego sprzętu ani maszyn stacjonarnych; najbardziej narażonych pracowników w miarę możliwości utrzymywać w trybie pracy zdalnej (osoby starsze i cierpiące na choroby przewlekłe, w tym nadciśnienie, problemy z płucami lub sercem, cukrzycę, osoby w trakcie leczenia onkologicznego lub przyjmujące inne leki immunosupresyjne, oraz kobiety w ciąży),
2. minimalizowanie obecności stron trzecich i osób postronnych w miejscu pracy,
3. ograniczenie liczby osób przebywających w tym samym czasie w stołówce, pokoju socjalnym, kuchni, łazience i szatni oraz regularna dezynfekcja tych pomieszczeń,
4. utrzymanie przez pracowników czystości stanowisk pracy,
5. umieszczenie w zakładzie pracy i w innych widocznych miejscach plakatów zachęcających do pozostania w domu w przypadku choroby, informujących o zasadach, które należy stosować podczas kasłania i kichania oraz o zasadach higieny rąk i wytycznych dotyczących korzystania z maseczek i rękawiczek, jeśli pracownicy muszą je nosić,
6. zastosowanie mat dezynfekcyjnych oraz innych środków dezynfekujących przy wejściach do biur i hal produkcyjnych,
7. ułatwienie pracownikom korzystania z transportu indywidualnego zamiast zbiorowego, na przykład poprzez udostępnienie miejsc parkingowych dla samochodów i rowerów.

PIP zwróciła uwagę, że nieobecność znacznej liczby pracowników bardzo często prowadzi do konieczności uelastycznienia sposobu działania przez tych pracowników, którzy są dla pracodawcy dostępni. W związku z powyższym pracodawca powinien pilnować, aby dodatkowe obciążenie takiego pracownika było jak najmniejsze i nie trwało zbyt długo. Niezmiennie zatem istotną rolę pełnią w tym zakresie ich bezpośredni przełożeni, którzy powinni monitorować sytuację i zapobiegać nadmiernemu obciążeniu. Konieczne jest zatem przestrzeganie przepisów w zakresie czasu pracy i okresów odpoczynku. Szczególne znaczenie sformułowanych zaleceń widoczne jest w przypadku pracowników wykonujących prace niebezpieczne lub związane z obsługą maszyn i urządzeń. PIP wskazuje nadto, że powrót do takich czynności, może generować dodatkowe ryzyko wypadkowe, wynikające z przerwy w wykonywaniu zadań, w związku z czym przed rozpoczęciem pracy pracownikowi należy umożliwić przypomnienie sobie informacji kluczowych dla bezpieczeństwa, by nie dochodziło do wypadków przy pracy.

Żródło: https://www.pip.gov.pl/pl/wiadomosci/109995,bezpieczny-powrot-do-pracy-zalecenia-panstwowej-inspekcji-pracy.html