Ochrona sygnalistów już obowiązuje

Rzecznik Praw Obywatelskich przyjmie zgłoszenia zewnętrzne naruszeń prawa.

Z dniem 25 września 2024 r. obowiązuje ustawa o ochronie sygnalistów w zakresie procedur wewnętrznych dotyczących zgłaszania przez pracowników i inne osoby pracujące w firmie naruszeń związanych z pracą. Ustawa o ochronie sygnalistów jest implementacją Unijnej Dyrektywy w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenie prawa Unii.

Warunkiem objęcia ochroną sygnalisty jest uzasadniona podstawa zgłoszenia lub ujawnienia publicznego naruszenia, co oznacza, że informacja będąca przedmiotem zgłoszenia lub ujawnienia publicznego jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia lub ujawnienia publicznego oraz, że stanowi informację o naruszeniu prawa.

W dalszej kolejności będą obowiązywały przepisy dotyczące procedur zgłoszeń zewnętrznych. Zgłoszenia zewnętrzne będzie przyjmował Rzecznik Praw Obywatelskich. 

Przepisy dotyczące sygnalistów w zakresie zgłaszania procedur zewnętrznych wejdą w życie 25 grudnia 2024 r. Zgodnie z ww. ustawą przez zgłoszenie zewnętrzne należy rozumieć ustne lub pisemne przekazanie Rzecznikowi Praw Obywatelskich albo organowi publicznemu informacji o naruszeniu prawa.

Rzecznik Praw Obywatelskich będzie dokonywał wstępnej weryfikacji zgłoszeń i przekazywał je do właściwych organów publicznych w celu ich rozpoznania. W zakresie Biura Rzecznika Praw Obywatelskich zostanie powołany Zespół do Spraw Sygnalistów, który będzie zajmował się rozpatrywaniem zgłoszeń zewnętrznych oraz udzielaniem porad na temat praw i środków ochrony prawnej przysługujących sygnalistom oraz osobom pomagającym w dokonaniu zgłoszenia.

Aktualnie trwają prace związane z przygotowaniem Zespołu do Spraw Sygnalistów do realizacji zadań Rzecznika Praw Obywatelskich. Po wejściu w życie przepisów w tej części Rzecznik Praw Obywatelskich uruchomi kanały dokonywania zgłoszeń zewnętrznych zarówno w formie ustnej, jak i w formie elektronicznej.

Lidia Rubińska, Konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego BDO